اصفهان قطب بزرگ فراوری و استخراج سنگ در ایران است و معادن این تراورتن کمشچه نیز در این استان واقع شده است؛ از خصوصیات این سنگ میتوان به رنگ تراورتن کمشچه که کرم روشن است اشاره کرد . ویژگیهای دیگر آن فرآوری به صورت موج دار و بدون موج میباشد که هر یک از این دو حالت، زیبایی خاص خود را دارد.
در فرآوری این تراورتن از ماستیک رنگ زمینه اصلی، جهت پرکردن منافذ سطح رویی سنگ استفاده می شود. تراورتن کمشچه بی موج کرم روشن به دلیل رنگ و طرح خاص از جمله تراورتن های پر کاربرد می باشد.
بیشترین کاربرد آن در دیوارهای داخلی و خارجی ساختمان و پله است. اکثر سنگ های تراورتن، داری موج می باشند؛ برای داشتن محصول موج دار، برش به صورت عمود بر موج انجام می شود و برای داشتن محصول بدون موج، برش در جهت موج سنگ انجام می شود که به آن کراس کات (cross cut) نیز می گویند. این محصول به صورت cross cut فراوری می شود و به دلیل اینکه رنگ اصلی زمینه سنگ از رنگ موج ها روشن تر است.
در هنگام برش، موج ها باز شده و به صورت هاله ای در سطح سنگ پخش می شود که این هاله ها، زیبایی خاصی به سنگ داده و از آن تابلوی نقاشی زیبایی می سازد. تیره و باز شدن رنگ سنگ بعد از عملیات و فراوری بی موج، مانند آسمان و ابرهای در حال حرکت به نظر می رسد که به همین دلیل به این نوع سنگ ها ابر و بادی نیز گفته می شود.
تراورتن کرم روشن کاربرد بسیار زیادی در تمام قسمت های ساختمان از جمله نما و دیوار های داخلی دارد. تلفیق سنگ های رنگی و متضاد با این تراورتن در نما، باعث جلوه ی بیشتر این سنگ می شود.
معدن سنگ تراورتن تکاب در نزدیکی روستای آق بلاغ همدان از توابع شهرستان تکاب واقع گردیده است.فرآوری این سنگ به دو صورت موج دار و بی موج در نوع سائیده و چرمی میباشد. سنگ تراورتن تکاب بسته به نوع رنگ و رگه های آن دسته بندی می گردد. سنگ تراورتن تکاب به دلیل مقاومت بالا و سختی زیاد در نما، دیواره های داخلی و سنگ فرش کاربرد دارد.
کاربرد سنگ تراورتن کرم تکاب
» دیوار پارکینگ
» دیوار راه پله
» دیوار نورگیر
» نمای خارجی
» نمای پشت محوطه سازی
» سنگ نما جدول سنگی
» درپوش دیوارهای محوطه
معادن این نوع تراورتن در استان آذربایجان غربی، در نزدیکی شهرستان تکاب واقع شده است. این منطقه دارای معادن بسیار غنی انواع تراورتن با رنگ های کرم، خرمایی، دودی و بژ درختی می باشد.
اکثر سنگ های تراورتن، داری موج می باشند. برای داشتن محصول موج دار، برش به صورت عمود بر موج انجام می شود و برای داشتن محصول بدون موج، برش در جهت موج سنگ انجام می شود که به آن کراس کات (cross cut) نیز می گویند.
در تراورتن های موج دار، خطوط و هاله هایی در سطح سنگ دیده می شود. در بعضی از سنگ ها این موج ها به صورت سوراخ و در برخی دیگر به صورت نقش در آمده است که امکان تیره و باز شدن این خطوط و نقش ها وجود دارد. هرچه رنگ این موج ها از رنگ زمینه اصلی تیره تر باشد، رنگ سنگ پر رنگ تر به نظر می رسد.
تراورتن موج دار، سوراخ های بیشتری نسبت به تراورتن بی موج دارد که بعد از فراوری توسط ماستیک پر می گردد. فراوری این محصول به صورت موج دار انجام می شود و از لحاظ رنگ در گروه سنگ های قهوه ای-خرمایی قرار دارد. در آن موج های پهن تیره و روشن وجود دارد. هرچه این موج ها تیره تر باشد رنگ سنگ پر رنگ تر و یکنواخت تر خواهد بود.
در فرآوری سنگ تراورتن دودی خرمایی تکاب از ماستیک رنگ زمینه اصلی، جهت پرکردن منافذ سطح رویی سنگ استفاده می شود. سنگ تراورتن دودی خرمایی تکاب به دلیل رنگ و طرح خاص، قابل تلفیق با اکثر سنگ های دیگر می باشد. این محصول از جمله تراورتن های پر فروش و پرکاربرد است و بیشترین کاربرد آن در دیوارهای داخلی و خارجی ساختمان و پله می باشد.
معادن سنگ تراورتن سیلور یا دودی آذر شهر درشهرستان آذرشهر در استان آذربایجان غربی واقع گردیده است.
سنگ تراورتن دودی آذرشهر با نام های مختلف دودی آذرشهر، خرمایی آذرشهر و … نیز شناخته میشود.
تراورتن دودی آذر شهر از جمله سنگ های منحصر به فرد در دنیا است و به دو صورت موج دار و بی موج فرآوری میشود.
تنوع رنگ دودی آذر شهر از روشن به سمت تیره متغیر است. که در نوع موجدار با موج های سفید در طول سنگ مشخص است و در بعضی مواقع رنگ سنگ مایل به قهوه ای و خرمایی دیده میشود.
تراورتن سیلور آذرشهر در نمای ساختمان به صورت سائیده و یا چرمی استفاده میشود زیرا از مقاومت بالایی برخورداراست. همچنین برای مصارف دکوراتیو از جمله سنگ گیوتین، بادبر و آنتیک استفاده میشود.
از قدیم مرسوم بود که سطح روی سنگ را با ابزار تیشه که روی آن به حالت ناخن درآمده، تیشه ای کنند. این کار به دلایل مختلف انجام می شده است. چنانچه از سنگی در کف استفاده شود با این کار می توان از میزان لیزی سطح کاست و ایجاد اصطکاک کرد. این کار معمولا در کف فضاهای عمومی و یا روی پله ها انجام می شود. گاهی اوقات، تیشه دستی روی سنگ های نما هم صورت می گیرد. این کار بیشتر روی سنگ های تراورتن و یا بعضی از انواع سنگ های همانند سنگ سمیرم انجام شده است. در واقع با این کار به چند هدف می رسیدند:
بافت سنگ تیشه
سنگ تیشه ای معمولاً دارای بافت یکسان و یکنواختی است چنانچه سنگ های تراورتن ساب بخورد نقش اصلی خود ا کاملا مشخص و نمایان خوهد کرد حال اگر این نقش نمایان و زیبا و جذاب نباشد می توان با تیشه ای کردن سطح ان فقط رنگ اصلی زمینه سنگ را نمایش داد و آن نقش های نا زیبا در شلوغی تیشه محو می شود.
سنگ تراورتن و لایم استون موقعی که تیشه ای می شوند سفیدتر به چشم می ایند در کل سنگ ها موقعی که ساب می خورند رنگ واقعیشان را که معمولا تیره تر است نشان می دهند لذا با تیشه ای کردن سنگ می توان آن را سفید نشان داد.
بعضی از سنگ ها به صورت ساب خورده استفاده چندانی ندارند و فقط صورت تیشه ای آن ها مورد استفاده قرار می گیرد مثلا سمیرم یا نیزار از نوع سنگ های با جذب آب بالا هستند و ساب خورده آن ها بسیار سریع کثیف می شود ضمن اینکه ساب خوبی هم بر نمی دارند.
تیشه کاری برای خودش اصطلاحات و قوانینی دارد چنانچه این تیشه در یک جهت و یکبار زده شودو به صورت تنک دیده می شود به آن یک تیشه می گویند و اگر به صورت کاملا پر زده شود طوری که سح سنگ دیده نشود به آن دو تیشه می گویند و چنانچه در دو جهت سنگ تیشه ای شود و سطح آن به صورت افقی و عمودی ابزار تیشه بخورد به آن تیشه چپ و راست مثی گویند.
از سطح آن به صورت عمیق خراشیده شود به صورت آن کلنگی و اگر تلفیق این دو روش باشد به آن تیشه کلنگ می گویند.
سنگ تیشه در سالهای قبل
در سال های گذشته که اقبال زیادی به سنگ های تیشه ای شد این کار به سمت انجام با ماشین هم رفت و تیشه ماشینی هم رایج شد.
در ابتدا این تیشه ها توسط دستگاه ها از روی سنگ زده می شد که باعث می شد میزان خراش های ناخن های تیشه روی سنگ متفاوت شود چرا که ضخامت سنگ ها در اغلب موارد متفاوت بود. یعدها این ایراد برطرف شد و در دستگاه های جدید خراش ضخامت سنگ تاثیری در میزان خراش روی سنگ نداشت.
از آن جا که تیشه کاری به خوبی مورد استقبال قرار گرفت انواع دیگری از تیشه ماشینی رایج شد از جمله نوعی تیشه کاری به نام بوش همر .
اجرای این کار با ماشین به وسیله بوش همر انجام می شود این وسیله را روی چند کله در خط ساب می بندند و سنگ را از زیرش عبور می دهند بسته به فشار باد می تواند اثر این خراش ها روی سنگ شدت و ضعف داشته باشد.
امروز این کار برای ایجاد سطح ناصاف روی سنگ بسیار رایج است و می تواند روی گرانیت ، تروارتن و مرمریت و چینی انجام شود.